Samen zoeken naar oplossingen.

Terug

Ernst van de ziekte #

FACTSHEET- ERNST VAN DE ZIEKTE OF AANDOENING

DEFINITIE

De ernst van een ziekte of aandoening is de mate waarin de ziekte of aandoening invloed heeft op lichamelijke of mentale functies. Voorbeeld: hartfunctie – functies gerelateerd aan het pompen van bloed naar het lichaam in adequate of vereiste hoeveelheden en met adequate of vereiste druk. Identificatie en evaluatie van de ernst van de ziekte is essentieel voor de behandeling van de individuele patiënt. Ernst van de ziekte heeft in veel gevallen invloed op lichamelijke of mentale functies en de mate van beperking en kan dus een factor zijn die de mogelijkheid om deel te nemen aan arbeid beïnvloedt (Karin Velthove. Markers for disease severity: pharmacoepidemiological studies on obstructive lung disease. Thesis, Utrecht, 2010.)

METEN

Het vaststellen van de ernst van ziekte wordt uitgevoerd door een arts. De ernst van de ziekte kan gevolgen hebben voor de functionele mogelijkheden van een cliënt. Het is zaak de ernst van de ziekte te vertalen in beperkingen van de functionele mogelijkheden.

TOEPASSINGSGEBIED

Algemeen

De relatie tussen de ernst van de ziekte en arbeidsparticipatie wordt ziekte-specifiek onderzocht. In de factsheet ‘ervaren gezondheid’ staat beschreven dat een slechtere ervaren gezondheid een belangrijke risicofactor is voor uitstroom uit werk door arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, en vroegpensioen (Van Rijn et al., 2014)(bewijskracht ****).

Ziekte specifiek

Artrose: Artrose (heup, knie of hand artrose) leidt tot een verhoogd risico op uitval uit werk (werkloos, vroegtijdige pensionering) (Grotle et al., 2008)(bewijskracht**). Artrose aan heup of knie leidt tot een verminderde productiviteit op het werk (Mäkelä et al., 1993)(bewijskracht**).

Astma & COPD: Er is geen eenduidig bewijs dat de ernst van astma geassocieerd is met arbeidsparticipatie (werkloos, andere werkgever na diagnose) (Ameille et al., 1997; Gassert et al., 1998; Labarnois et al., 2002) (bewijskracht ****).

Borstkanker: Vrouwen met een gevorderde tumor (lokaal of invasief vs. in situ) hebben minder kans om terug te keren naar werk 12 en 18 maanden na diagnose(Bouknight et al., 2006)(bewijskracht**). Een stadium I of II tumor is geassocieerd met een verminderde productiviteit op het werk (Lavigne et al., 2008) (bewijskracht **).

Depressie: Ernstige depressie is geassocieerd met meer dagen ziekteverzuim (Kruijshaar et al., 2003; Lerner et al., 2004; Sanderson et al., 2007; Souêtre et al., 1997; Laitinen-Krispijn et al., 2000)(bewijskracht**). Hetzelfde zien we bij mensen met de diagnose angststoornis of depressie, zij hebben een verhoogd risico op een langere duur van het ziekteverzuim (Nieuwenhuijsen et al., 2006)(bewijskracht**). Het hebben van een stemmingsstoornis (bipolaire stoornis, ernstige depressie, dysthymia) is geassocieerd met verminderde productiviteit op het werk (Sanderson et al., 2007; Michon et al., 2008; Rytsälä et al., 2005) (bewijskracht**). Het hebben van depressieve symptomen leidt tot een verhoogd risico op een langere duur voordat men terug keert naar werk (Dewa et al., 2003) (bewijskracht**).

Hart en Vaatziekten: voor mensen met aritmie bij opname was het minder waarschijnlijk dat ze na 12 maanden waren teruggekeerd naar werk (Bhattacharyya et al., 2007)(bewijskracht**). Ernst van het infarct (Killip classificatie, type (Q-golf), locatie (anterior)) heeft geen invloed op terugkeer naar werk of het behouden van werk 5 jaar na een hartinfarct (Drory et al., 2005).(bewijskracht**). Mensen met een verminderd functioneren van de linkerhartkamer na een hartinfarct hebben een verhoogde kans om na 6 maanden nog niet te zijn teruggekeerd op hun werk. (Nielsen et al., 2004)(bewijskracht**).

Lage rugklachten: pijn intensiteit en uitstralende pijn zijn geassocieerd met een langere duur van het ziekteverzuim (Steenstra et al., 2005 Lötters et al., 2006; Tubach et al., 2002; van de Heuvel et al., 2004; Anema et al., 2009; Heymans et al., 2006; Van der Giezen et al., 2000; Bendix et al., 1998; Dionne et al., 2007)(bewijskracht****).

Er zijn aanwijzingen dat het hebben van een functionele beperking geassocieerd is met een langere duur van het ziekteverzuim (Steenstra et al., 2005 Lötters at el., 2006)(bewijskracht****). Er is geen associatie tussen functionele beperkingen en terugkeer naar werk (Anema et al., 2009; Dionne et al., 2007; Koopman et al., 2004)(bewijskracht***).

Reumatoïde artritis: Hogere pijnintensiteit, functionele beperkingen en een hogere ziekteactiviteit zijn geassocieerd met uitval door ziekteverzuim. Een hoge erythrocyten sedimentatie en het aantal gezwollen gewrichten zijn niet geassocieerd met ziekteverzuim (Lenssinck et al., 2013)(bewijskracht****).

Er aanwijzingen dat de aanwezigheid van reumafactoren in het bloed, erythrocyten sedimentatie, het aantal aangedane gewrichten, aantal gezwollen gewrichten en pijn intensiteit voorspellers zijn voor arbeidsongeschiktheid (Detaille et al., 2009)(bewijskracht****).

INTERVENTIES

Interventies die aangrijpen op de ernst van de ziekte zijn bijvoorbeeld medicatie, chirurgie en interventies gericht op functieherstel. Dergelijke interventies zijn niet direct relevant voor het arbeidsdeskundig handelen.